Ostatnie lata przyniosły znaczący wzrost zainteresowania rozwiązaniami proekologicznymi oraz oszczędnymi w eksploatacji budynkami. Jednym z najgorętszych tematów na polskim rynku nieruchomości są obecnie domy energooszczędne, które łączą w sobie niskie koszty eksploatacji z wyjątkowym komfortem życia. Przypominamy wywiad z naszym ekspertem, który pomoże lepiej zrozumieć ten fascynujący temat – przed Wami Marcin Slosarczyk (Northouse).
Dlaczego warto Inwestować w budynki energooszczędne?
Budynek energooszczędny to doskonała inwestycja. Kluczowym aspektem nie są jedynie koszty budowy, ale także te związane z jego użytkowaniem i eksploatacją. Szczególnie istotny jest koszt ogrzewania budynku, który staje się szczególnie odczuwalny dla inwestora w okresie zimowym.
Obawy dotyczące wysokich kosztów inwestycji
Okazuje się, że różnice w cenie materiałów budowlanych i elementów składowych są tak niewielkie, że budowa domu ekologicznego z 3-krotnie większą efektywnością cieplną niż wymagana przez przepisy budowlane kosztuje zaledwie 5% więcej niż w przypadku budownictwa klasycznego. Mówimy tutaj o standardzie NF40, czyli niskoenergetycznym. Idąc dalej, możliwe jest wybudowanie domu o standardzie NF15, czyli pasywnym, przy czym koszt takiego budynku szacuje się już na 15% więcej.
Projekt
Przy planowaniu budowy domu energooszczędnego, istnieje kilka kluczowych elementów, o które trzeba zadbać chcąc stworzyć idealny projekt domu energooszczędnego. Na samym początku warto rozważyć prosty projekt. Prosta bryła budynku gwarantuje minimalizację tzw. mostków termicznych, które prowadzą do straty energii i zwiększenia kosztów związanych z ogrzewaniem budynku. Dodatkowo, eliminacja ozdobników architektonicznych, takich jak lukarny, balkony czy wykusze, z pewnością przyczyni się do obniżenia kosztów projektu i sprawi, że będzie on bardziej optymalny pod względem efektywności energetycznej.
Płyta czy Fundament
Podczas rozważań nad posadowieniem budynku, większość osób zwykle rozważa zastosowanie tradycyjnych fundamentów. Jednakże okazuje się, że technologia płyt fundamentowych jest na tyle rozwinięta i opanowana, nawet przez polskich dostawców, że warto wziąć ją pod uwagę. Budowa takiej płyty przypomina monolityczny podest, na którym wznosi się dom. Konstrukcja ta jest odpowiednio izolowana zarówno w miejscach pionowych, jak i poziomych, co eliminuje mostki termiczne. Jest ona odpowiednio zbrojona zarówno obwodowo, jak i powierzchniowo, oraz wyposażona w wcześniej zaplanowane przyłącza wodne, kanalizacyjne i wejściowe do budynku. Następnie płyta ta jest zalana specjalnym betonem, co nadaje budynkowi sztywność. To rozwiązanie ułatwia prace i pozwala na dokładne oszacowanie kosztów inwestycji. Dodatkowo, budowa takiej płyty fundamentowej jest bardzo szybka. Wytworzenie i przygotowanie płyty to czas około trzech tygodni, na które składa się tydzień na wytworzenie płyty, tydzień na jej nawilżanie i tydzień na jej odpowiednie osuszenie.
Dach w Domu Energooszczędnym
W kontekście budynków energooszczędnych, dachy stanowią istotny element. Zawsze doradzamy rozważanie prostych rozwiązań, kierując się zasadą „mniej znaczy więcej,” zgodnie z duchem skandynawskiej filozofii. Okazuje się, że prosta konstrukcja dwuspadowego dachu jest zawsze najtańszym i najbardziej efektywnym rozwiązaniem pod względem izolacji. Oczywiście, estetyka budynku może czasem sugerować zastosowanie bardziej skomplikowanej konstrukcji dachu typu kopertowego. Inwestor musi zdawać sobie sprawę z wyższych kosztów i potencjalnych trudności związanych z zachowaniem ciągłej izolacji szczególnie w budynkach o skomplikowanej konstrukcji dachu, ze względu na liczne załamania i kąty.
Wentylacja
W kontekście budynków energooszczędnych, wentylacja stanowi niezwykle istotny element. Musimy dokładnie rozważyć dwie główne opcje: system grawitacyjny (najczęściej spotykany w Polsce) oraz system wentylacji mechanicznej. W każdym budynku, bez względu na jego charakter, wentylacja pełni kluczową rolę, usuwając zużyte powietrze, które w procesie oddychania zawiera większe stężenie dwutlenku węgla, którego nadmiar może prowadzić do zmęczenia, osłabienia i bólów głowy.
System wentylacji grawitacyjnej efektywnie działa w warunkach niskich temperatur na zewnątrz, czyli odpowiedniej różnicy ciśnień w budynku. Niestety, jest to aktywna metoda tylko przez kilka dni w roku, co zwykle wymaga regulacji i zasłaniania kratek wentylacyjnych w zimie, aby uniknąć nadmiernego strumienia powietrza. W okresie letnim, wentylacja grawitacyjna praktycznie nie spełnia swojej roli, dlatego często otwieramy okna, aby poprawić cyrkulację powietrza.
W przypadku wentylacji mechanicznej, sytuacja wygląda zupełnie inaczej, ponieważ cały proces dostarczania powietrza jest kontrolowany przez wbudowany wentylator, zazwyczaj umieszczony w rekuperatorze. Dzięki temu zawsze możemy dostarczyć odpowiednią ilość powietrza do budynku. Jednak najważniejszym atutem wentylacji mechanicznej jest możliwość odzyskiwania ciepła. Grzejąc powietrze w budynku, aby utrzymać komfort termiczny, system rekuperacji odzyskuje do 93% ciepła, które może być wykorzystane do wstępnego ogrzania świeżego powietrza. To sprawia, że wentylacja mechaniczna oszczędza około 40% energii, co przekłada się na znacznie niższe rachunki za ogrzewanie.
Warto zauważyć, że koszt wentylacji mechanicznej różni się niewiele od wentylacji grawitacyjnej. Fakt, że nie wykonujemy kanałów grawitacyjnych kompensuje nam koszt wykonania nawiewów i wylewów w budynku, tym samym różnica w cenie sprowadza się praktycznie do samego wymiennika czyli rekuperatora.
Systemy Grzewcze
Podczas projektowania systemów grzewczych, priorytetem jest zachowanie jak największej prostoty. Prostota przekłada się na niezawodność i brak konieczności częstych interwencji serwisowych. Wierzymy, że każdy klient zasługuje na rozwiązanie, które łączy optymalną cenę z efektywnością. Dlatego każdorazowo musimy dokładnie rozważyć dostępność źródeł energii, biorąc pod uwagę rosnącą popularność pomp ciepła w Polsce.
Pompa ciepła jest rozwiązaniem sensownym szczególnie w sytuacjach, gdy mamy do czynienia z kosztownymi źródłami ogrzewania, takimi jak olej opałowy lub butlowy gaz. Jeśli mamy dostęp do gazu i jego koszt jest akceptowalny, to kondensacyjny kocioł gazowy stanowi optymalne rozwiązanie, uwzględniając zarówno koszty inwestycji, jak i kosztów wytworzenia kilowatogodziny ciepła.
Jednak w przypadku budynków energooszczędnych, gdzie zapotrzebowanie na ciepło jest bardzo małe okazuje się, że powietrzna pompa ciepła, nie wymagająca rozbudowanego i kosztownego źródła ciepła w postaci np. podziemnych instalacji, może być bardziej opłacalna. Koszt produkcji jednostki ciepła przy wykorzystaniu powietrznej pompy ciepła jest o ponad 20% niższy niż w przypadku kondensacyjnego kotła gazowego.
Konstrukcja
Przy badaniu konstrukcji budynków, szczególną uwagę warto zwrócić na prefabrykację, a zwłaszcza na różnice między nowoczesnym podejściem a wcześniejszymi koncepcjami, takimi jak popularne w przeszłości kanadyjki. Przy omawianiu przekroju ściany w systemach prefabrykacji, konstrukcja typu SIP (Structural Insulated Panel) opiera się przede wszystkim na drewnie konstrukcyjnym. To drewno jest starannie przygotowane – przede wszystkim pod względem biologicznym, suche, z dopuszczalną wilgotnością na poziomie 18%. Co istotne, każde drewno jest dokładnie testowane w procesie produkcji. W takich budynkach może zostać wykorzystywane takie drewno, aby mieć pewność, że konstrukcja będzie stabilna, odporna na pęknięcia i nadmierny wysiłek strukturalny.
Dodatkowo, między belkami nośnymi umieszczona jest wełna mineralna, która pełni funkcję izolacji termicznej. Jest to kluczowy element całkowitej izolacji ściany, ponieważ na zewnątrz znajduje się również warstwa izolacji, która jest odpowiednio zabezpieczona siatką, klejem i tynkiem.
Wybór energooszczędnej stolarki okiennej
Przy analizie wyboru energooszczędnej stolarki okiennej, warto zwrócić uwagę na ramę okna, gdyż stanowi ona kluczowy element. Obecnie, standardem staje się wykorzystanie wielu komór w ramie, często sięgając od 5 do 7, co przekłada się na bardzo niski współczynnik przenikania ciepła. Dodatkową szczelność okna zapewniają uszczelki. Warto tu zwrócić uwagę na ilość warstw uszczelek, które chronią przed ucieczką powietrza na zewnątrz i utratą ciepła.
W dzisiejszych czasach standardem stają się pakiety trzyszybowe w oknach, ponieważ ich cena jak i jakość jest atrakcyjna i konkurencyjna w stosunku do rozwiązań dwuszybowych, które są mniej opłacalne. Ważnym aspektem jest również tzw. ciepła rama, która izoluje szyby i zawiera gaz wewnątrz, umożliwiający przenikanie promieni słonecznych do wnętrza budynku, a jednocześnie chroni ciepło przed ucieczką na zewnątrz.
Należy pamiętać, że sama jakość okna to tylko jedna strona medalu. Równie ważnym elementem jest profesjonalny montaż. Niestety, wielu inwestorów i dostawców tego rodzaju rozwiązań zapomina o istotności ciepłego montażu. W Polsce nadal dominuje standardowy montaż na kotwach z wykorzystaniem prostej piany. Jednak ciepły montaż, znany również jako warstwowy montaż, polega na izolowaniu pakietu okiennego folią paroizolacyjną, co zwiększa szczelność połączenia między ramą a ścianą budynku. Dodatkowo, stosowanie piany o wysokiej jakości i specjalnej taśmy rozprężnej, łączącej ramę z izolacją zewnętrzną ściany, znacząco zwiększa szczelność takiego połączenia.